Nauka alfabetu jest jednym z pierwszych wyzwań edukacyjnych, przed którymi stoi nie tylko dziecko, ale również jego rodzic. Znajomość liter umożliwia czytanie, pisanie i poznawanie świata, dlatego warto pokazać je maluchowi, kiedy tylko zauważymy u niego taką ciekawość. W jaki sposób jednak uczyć swoją pociechę literek i cyferek? Najlepiej jeśli odbywa się to w sposób naturalny, na przykład podczas zabawy. Przedstawiamy kreatywne sposoby na naukę alfabetu, które mogą ułatwić przyswajanie tej wiedzy smykowi.

Czytanie, jako podstawowa technika nauki literek

Najprostszym sposobem nie tylko na rozwijanie słownictwa u dziecka, ale również naukę liter, jest czytanie. Obecnie na rynku znajdziemy książki przedstawiające na przykład alfabet w kontekście jakiejś historii, gdzie każda z liter jest konkretnym bohaterem. Książki alfabetowe w przyjemny, ilustrowany sposób przedstawiają nie tylko ciekawe wydarzenia związane z poszczególnymi literami, ale również ich kształty i wygląd, dzięki czemu maluch może oswoić się z tym, jaki prezentują się poszczególne litery i cyfry. Takie opowiadania możemy również samodzielnie wymyślić. Jednak nawet czytanie tradycyjnych bajek, choćby po kilka stron codziennie, pozwala oswoić się dziecku z literami.

Metoda Montessori, czyli nauka alfabetu poprzez zmysły

Jedną z technik, którą można wykorzystać podczas nauki alfabetu, związana jest pedagogiką Montessori. Kładzie ona duży nacisk przede wszystkim na naukę poprzez zmysły. Dlatego maluchy uczą się, dotykając czy manipulując literami, dzięki czemu angażują w ten proces wszystkie swoje zmysły, łącznie z dotykiem. To pozwala im lepiej przyswajać wiedzę. W tej metodzie można wykorzystać do nauki alfabetu specjalne karty z literami wykonanymi na przykład z szorstkiego materiału, a także układanki literowe. Ciekawą opcją jest także pisanie liter palcem na tacce z piaskiem, ponieważ ta interesująca zabawa sensoryczna angażuje dziecko na różne sposoby.

Nauka poprzez zabawę, czyli kreatywne gry i aktywności interaktywne

Ze względu na to, że najbardziej naturalnym sposobem przyswajania wiedzy przez dzieci, jest zabawa, warto zwłaszcza młodsze maluchy uczyć alfabetu właśnie w taki sposób, czyli w trakcie gier oraz innych aktywności. Wówczas są one w stanie nie tylko przyswoić nowe umiejętności, ale również poznają otaczający ich świat. Dlatego warto włączyć do codziennej rutyny smyka aktywności angażujące różne zmysły. Wśród pomocy naukowych, które przydadzą nam się, jeżeli chcemy, by nasza pociecha poznała litery i cyfry, wymienia się:

• układanki i puzzle z literami – najlepiej wybrać te dopasowane do wieku dziecka. Mogą być one wykonane z miękkich, pluszowych materiałów, jak również tekturowych czy drewnianych kart. W przypadku puzzli z kolei maluch może układać literki w odpowiedniej kolejności lub dopasowywać je na przykład do obrazków. Dzięki temu nie tylko poznaje alfabet, ale również ćwiczy swoją koordynację wzrokowo-ruchową;
• klocki z literami – świetnym sposobem na poznawanie alfabetu, jest także budowanie z klocków, na których nadrukowane są litery różnego rodzaju konstrukcji, na przykład wieży. Dzięki temu maluch z jednej strony jest zajęty tworzeniem ciekawej budowli, z drugiej strony mimowolnie zapoznaje się z kształtami i wyglądem poszczególnych liter.

Dla starszych dzieci przeznaczone są również inne zabawki edukacyjne z alfabetem, takie jak alfabetyczne memory.

Jak nauczyć dziecko liter poprzez śpiewanie i rymowanie?

Świetną metodą pozwalającą szybko nauczyć dziecko literek jest ta, w której wykorzystujemy różnego rodzaju muzykę i rytm, ponieważ udowodniono, że elementy te mają duży wpływ na proces zapamiętywania. Dlatego właśnie wiele maluchów szybciej przyswaja wiedzę, ucząc się rytmicznych piosenek czy wierszyków. Dlatego warto wykorzystać takie metody, aby pomóc maluchowi przyswoić literki oraz cyferki. Jak w praktyce wykorzystać rytm? Popularne techniki muzyczne to:

• piosenki alfabetowe – powtarzanie kolejnych liter w rytm melodii szybko pozwoli utrwalić maluchowi ich kolejność w pamięci i przyswoić wszystkie litery alfabetu. Piosenki typu “ABC” stanowią klasyk stosowany w nauce alfabetu niemal na całym świecie;
• rymowanki literowe – krótkie rymowanki dotyczące na przykład każdej litery to również świetny sposób na zapamiętywanie, a także łączenie dźwięków liter z konkretnymi przedmiotami.

Pamiętajmy również, że zamiast tradycyjnego śpiewu czy nauki rymowanek, możemy wykorzystać proste instrumenty, takie jak na przykład tamburyn. Dziecko uderzając w bębenek, może wymawiać kolejne litery. To również wprowadza ciekawy element do takiej nauki.

Jak nauczyć dziecko liter? Wykorzystać dostępne na rynku aplikacje mobilne

Żeby nauczyć dziecko liter, możemy skorzystać z interaktywnych gier oraz aplikacji. Pamiętajmy, że technologia powinna być jednak wprowadzona do codziennych aktywności malucha z umiarem. Mimo to współczesne aplikacja edukacyjne oferują ciekawe formy nauki alfabetu, które mogą stanowić uzupełnienie dla tradycyjnych metod. Gry edukacyjne zazwyczaj uczą alfabetu za pomocą zabawnych postaci, dźwięków czy obrazków. Zawsze jednak wcześniej sprawdzajmy takie apki, aby mieć pewność, że są one dostosowane do wieku dziecka.

Elektroniczne książki czy audiobooki oparte na alfabecie, również mogą przydać się podczas nauki liter. Istnieje także wiele kanałów edukacyjnych dla dzieci przedstawiających właśnie w kreatywny sposób litery, na przykład w formie filmów animowanych, litery wykonujące różne zadania.

Jak nauczyć dziecko alfabetu? Wykorzystać przedmioty, które mamy w domu

Nauka alfabetu nie musi ograniczać się wyłącznie do specjalnych zajęć i wymyślonych kreatywnych aktywności, ponieważ w życiu codziennym mamy wiele okazji do tego, by w sposób naturalny pokazać dziecku litery i cyfry. Dzięki temu możemy nauczyć alfabetu malucha przy okazji codziennych aktywności, co znacznie ułatwia mu zapamiętywanie. 

Istnieje wiele okazji, by przemycić nieco alfabet w codziennych sytuacjach. Przede wszystkim warto przyczepić magnetyczne litery na lodówce i na przykład podczas gotowania pytać dziecko, gdzie znajduje się konkretna litera lub też poprosić go, by stworzyło krótkie słowa z magnesów na lodówce. Na spacerze z kolei, wskazując miejsca czy przedmioty, warto pytać, od jakiej litery się one zaczynają. Dzięki temu w realnym świecie maluch będzie w stanie szybko poznać cały alfabet.

Metod nauki literek i cyferek jest wiele. Jeśli nasza pociecha wykazuje zainteresowanie nauką pisania i czytania, a jednocześnie lubi prace plastyczne, wówczas możemy lepić z nią litery z plasteliny czy malować je farbami, a także postawić na gotowe kolorowanki alfabetowe. Z kolei dla ruchliwych smyków ciekawą formą nauki literek są różnego rodzaju zabawy ruchowe, takie jak alfabet na skakance, tor przeszkód czy tworzenie liter ciałem.